5. En nu ga Ik heen tot Hem, die Mij gezonden heeft, en niemand van u vraagt Mij: Waar gaat Gij heen?
6. Maar omdat Ik dit tot u gesproken heb, heeft droefheid uw hart vervuld.
7. Doch Ik zeg u de waarheid: Het is beter voor u, dat Ik heenga. Want indien Ik niet heenga, kan de Trooster niet tot u komen, maar indien Ik heenga, zal Ik Hem tot u zenden.
8. En als Hij komt, zal Hij de wereld overtuigen van zonde en van gerechtigheid en van oordeel;
9. van zonde, omdat zij in Mij niet geloven;
10. van gerechtigheid, omdat Ik heenga tot de Vader en gij Mij niet langer ziet;
11. van oordeel, omdat de overste dezer wereld geoordeeld is.
12. Nog veel heb Ik u te zeggen, maar gij kunt het thans niet dragen;
13. doch wanneer Hij komt, de Geest der waarheid, zal Hij u de weg wijzen tot de volle waarheid; want Hij zal niet uit Zichzelf spreken, maar al wat Hij hoort, zal Hij spreken en de toekomst zal Hij u verkondigen.
14. Hij zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het mijne nemen en het u verkondigen.
15. Al wat de Vader heeft, is het mijne; daarom zei Ik: Hij neemt uit het mijne en zal het u verkondigen.

We weten veel van de werkelijkheid. De wetenschap heeft ons dat geleerd. We hebben zicht gekregen op de bouwstenen van de dode en de levende natuur, en de verschillende manieren waarop die bouwstenen aan elkaar gevoegd worden. We kunnen daardoor met die werkelijkheid enorme dingen doen. We kunnen atoomkracht benutten. We kunnen in erfelijke gegevens ingrijpen. De menselijke kennis over de werkelijkheid is verbijsterend. Maar weten we ook veel van de waarheid? Met waarheid bedoel ik dan: het diepe geheim van de werkelijkheid. Het waarom ervan. De zin ervan. Het doel ervan.

Denkend vanuit de werkelijkheid is de mensheid eigenlijk nog niet verder gekomen dan twee grondprincipes. Of het bestaan van aarde en mensheid is het gevolg van een uiterst toevallige samenloop van ook al toevallige omstandigheden. Of alles ontwikkelt en voltrekt zich volgens vaste regels en wetten. Dom toeval of ijzeren noodlot. Geen van beiden zijn ze in hun pure vorm erg overtuigend. En geen van beiden zijn ze erg geschikt om levensvreugde en levensmoed bij de mensheid op te wekken. En 't zijn evenmin drijfveren om rein te leven, om met liefde en barmhartigheid te leven. Integendeel, ze lokken door hun nietszeggendheid en gebrek aan perspectief eerder uit tot egoïsme en zingenot.

Kortom, hoeveel we met ons denken ook gepresteerd en bereikt hebben, als het om de wezenlijke geheimen van het bestaan gaat, tast de menselijke geest in het duister en houdt ze onze zielen arm en leeg. Als er een waarheid is over alle dingen, die ons het waarom en waartoe van het leven doet zien, die een zin en doel aan ons leven geeft, die ons hoop en moed geeft, en die ons ook de lust geeft om goed en liefdevol te leven, dan moet die blijkbaar worden geopenbaard van buiten en van boven af. Dan moet daar blijkbaar een andere geest dan onze menselijke voor zorgen. Ik geloof, dat dat de Geest van God doet. De Heilige Geest. De Geest van Pinksteren. Jezus noemt Hem dan ook de Geest der waarheid. Die Geest kan de diepe waarheid van het menselijk bestaan ons in het hart geven. Die Geest kan, ondanks het feit dat ons verstand verduisterd is, bij ons de zin en het doel van ons leven aan het licht brengen. Die Geest overtuigt ons ervan, dat er meer is dan toeval of noodlot. Dat God er is. Dat alles van Hem uitgaat en op Hem aanloopt. Dat Hij de grond is van ons bestaan en ook het doel.

En die God is ook heel anders dan toeval of noodlot. Het is een persoonlijke God, die ons Zijn Aangezicht liet zien en tot ons sprak in de Here Jezus Christus. De Geest der waarheid is de Geest, die ons geloof schenkt in de concrete waarheid van Jezus. De waarheid van onze vervreemding van God. Van onze zonden: ons verkeerd gerichte hart en onze destructieve daden. De waarheid van Gods toorn en oordeel over ons bestaan dat zo ver afwijkt van Zijn oorspronkelijke bedoelingen. Maar ook de waarheid van Zijn verzoenend uitgestoken Hand in de Here Jezus Christus, Zijn Zoon. De waarheid dat Hij ons krachten van bekering en vernieuwing wil geven als we vol berouw onze zonden belijden. De waarheid dat Hij niets liever wil dan ons eeuwig geluk. De waarheid dat alles uitloopt op de vernietiging van alle kwade machten en op de volle ontplooiing van vrede en recht in Zijn Koninkrijk, De waarheid dat zelfs de dood dat niet kan verhinderen. De Geest zal ons in die waarheid leiden, zegt Jezus zelf. Hij gaat van de Vader uit, maar zal van Mij getuigen. Het zal het uit het Mijne nemen en U verkondigen. Deze Geest is op het Pinksterfeest uitgestort. We mogen geloven, dat deze Geest niet rust of Hij heeft uw en mijn hart veroverd en overtuigd van het gelijk van Gods Woord, het gelijk van het evangelie van Jezus Christus, het gelijk van onze zondigheid en Gods genade. Deze Geest laat ons meer en meer deze zien en beamen. Deze waarheid in en achter de werkelijkheid. Het grote Mysterie van goddelijke liefde voor zondaren. Zalig wie in zijn geest door Gods Geest meer en meer in al de waarheid geleid wordt. In de waarheid van God. De waarheid, die ons niet leeg en doelloos achterlaat, maar ons bevrijdt en verblijdt.